brandveilig
Aan eisen rondom brandwerendheid en brandveiligheid kan vaak ruimschoots worden voldaan met houten producten en houten toepassingen. Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar hout heeft van zichzelf namelijk goede brandveilige eigenschappen.
Hout beschermt zichzelf bij brand op een natuurlijke manier: de buitenste laag verkoolt en beschermt op die manier de binnenkant. Omdat hout langzaam energie afgeeft, duurt het volledig opbranden lang.
Instortingsgevaar van een brandende houten constructie is hierdoor veel minder aanwezig dan bij een materiaalsoort zoals staal. Gaat het over regelgeving rondom brandveiligheid van gebouwen, dan zijn er verschillende oplossingen mogelijk om hout te gebruiken én aan de strenge brandwerendheidseisen te voldoen.
Houten producten en bouwwerken zijn brandveilig
Voor houten producten en bouwwerken geldt regelgeving rondom brandveiligheid die in België vastgelegd is in het KB van 7 juli 1994 tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan de […] gebouwen moeten voldoen. Deze eisen zijn gekoppeld aan Europese regelgeving (zoals de European Construction Products Regulation 305-2011 (CPR), de Eurocode 5 en EU brandklassering.
Hout heeft van zichzelf een laag warmtegeleidend vermogen en verkoolt bij brand. Dit werkt brandvertragend. Een houten deur die gecertificeerd is voor een hoge brandveiligheidsnorm voorkomt gedurende een lange periode dat de brand zich kan verspreiden via de deuropening. En betreft het bijvoorbeeld een dragende balk met een hoge brandweerstand in een gebouw, dan betekent dit dus dat gedurende een lange periode de verdieping in een brandend gebouw niet instort.
De manier waarop een materiaal de ontwikkeling van vuur en rook beïnvloedt, wordt de brandreactie genoemd. Denk aan de rookproductie, het ontstekingsgemak, de uitbreiding van vlammen en de vorming van brandende druppels bijvoorbeeld. De brandreactie wordt vaak als norm gebruikt bij houten interieurproducten zoals meubelen, vloeren, muurbekleding en plafonds. Ieder houten product valt binnen een brandveiligheids- of brandreactieklasse. Afhankelijk van de toepassing is hout dus vaak een goed alternatief voor veel andere materialen.
Verkoling bij brand vormt beschermlaag
Bij verbranding vormt hout dus uit zichzelf ter bescherming een verkoolde buitenste laag. Zo voorkomt het dat het binnenste gedeelte van het hout ontvlamt. Herkenbaar zijn wellicht de beelden waarin slechts de bomen nog overeind staan na een intense bosbrand. Verkoling is hiervoor de verklaring.
Deze beschermende reactie is een eigenschap van de grondstof zelf en verschilt per houtsoort. Bij lichtere houtsoorten, zoals naaldhout, gaat dit sneller dan bij zwaardere loofhoutsoorten, zoals eiken en tropisch hardhout. Deze zwaardere houtsoorten branden minder snel in.
Hout is van nature een brandveilig materiaal
Hoe paradoxaal het wellicht ook klinkt, hout is dus een brandveilig materiaal, omdat het zichzelf op een natuurlijke manier beschermt bij brand. Het tempo waarin dit gebeurt, noemen ze de inbrandsnelheid. Het volledig opbranden van hout duurt zo lang, omdat hout van nature erg langzaam energie afgeeft.
Een houten constructie blijft lange tijd intact
Een houten constructie kan er dus aan de buitenkant volledig uitzien, maar de eigenschappen van het hout áchter die koollaag die je ziet, blijven ongeveer dezelfde. Het is verbazingwekkend hoelang het duurt voor een houten constructie uiteindelijk helemaal afbrandt. Daarom is ook het instortingsgevaar van een houten gebouw in vergelijking met een gebouw uit staal veel minder aanwezig. De brandweer is zich hiervan bewust en betreedt om die reden liever een brandend houten gebouw, dan een stalen gebouw.
Voldoen aan hoge brandwerende eisen
Niet voor niets bieden verzekeraars vergelijkbare premies voor brandverzekeringen van houtenbouwsystemen en -constructies als voor andere materialen. Hout is dus een brandveilig materiaal om toe te passen, zelfs als er strenge eisen aan brandweerstand, brandreactie en brandveiligheid gesteld worden. Bovendien zijn er diverse houtbewerkingen beschikbaar om de brandveiligheid te verhogen en aan strenge brandwerendheidseisen te voldoen.